Novi Pazar, grad sa većinskim muslimanskim stanovništvom na jugu Srbije, krajem juna su posetili predstavnici delegacije Evropskog muslimanskog foruma koju je predvodio Abdul-Vahed Nijazov, čovek koji se u Ruskoj Federaciji smatra bliskim saradnikom predsednika Vladimir Putina i koji je bio poslanik partije Vladimira Putina u ruskoj skupštini od 1999. do 2003. godine.
Prilikom posete Nijazova, sa predstavnicima Islamske zajednice u Srbiji (IzuS) dogovoreno je da će sredstvima Republike Čečenije, dela Ruske Federacije, u Novom Pazaru biti izgrađena škola hafiza u Novom Pazaru, (Islamskog školskog centra za izučavanje Kur’ana), a koja bi trebalo da naziv Ahmada Kadirova, oca kontroverznog lidera Čečenije, Ramzana Kadirova.
Državna televizija u Groznom objavila je tekst o tome kako su muslimani u Srbiji od lidera Čečenske Republike Ramzana Kadirova zatražili da otvori školu hafiza u Novom Pazaru, i najavili da će škola ime dobiti po prvom predsedniku Republike Čečenije – Ahmadu Kadirovu.
Inicijativa Evropskog muslimanskog foruma
Iz Informativne službe Mešihata, odnosno Islamske zajednice u Srbiji (IZuS) u pisanoj izjavi za Radio Slobodna Evropa (RSE) kažu da je inicijativa za podizanje škole nazvane po prvom lideru Čečenije, Ahmadu Kadirovu, potekla od gostiju iz Evropskog foruma muslimana.
“Inicijativa za izgradnju Islamskog školskog centra za izučavanje Kur’ana Časnog potekla je od strane delegacije Evropskog muslimanskog foruma koja je nedavno posjetila Islamsku zajednicu, a ista je nakon toga potvrđena od strane aktuelnog muftije Čečenije Salaha Mežieva koji je izrazio spremnost za podršku ove inicijative”, naveli su za RSE iz kancelarije u Novom Pazaru.
Na pitanje koje je RSE uputio Informativnoj službi Islamske zajednice u Srbiji o mogućim političkim implikacijama ove inicijative, odgovorili su da je “ovaj projekat je izrazito vjersko-edukativni i ne ostavlja prostora za bilo kakve političke implikacije”.
RSE je pitanja o mogućim političkim implikacijama ove inicijative uputio i Vladi Srbije, ali odgovor nije stigao do objave teksta.
Iz Informativne službe gradske uprave Novog Pazara, RSE je dobio odgovor da gradske vlasti nisu učestvovale u organizaciji posete predstavnika Evropskog muslimanskog foruma Novom Pazaru.
“Gradska uprava Novog Pazara ni na koji način niti je učestvovala u organizaciji te posete, niti je zvanično o njoj bila obaveštena, niti je ka nama upućena bilo kakva inicijativa”, naveli su u pisanom odgovoru iz gradske uprave Novog Pazara za RSE.
U odgovoru se dodaje i da su sve crkve i verske zajednice, prema Ustavu Srbije, autonomne u svom radu, tako da i nije bilo za očekivati da se lokalnim vlastima šalju takvi zahtevi i inicijative.
“Jedinice lokalne samouprave naprosto nisu nadležne da odobravaju ili ne odobravaju pitanja koje se tiču unutrašnje organizacije i rada verskih organizacija”, naveli su iz gradske uprave Novog Pazara za RSE.
U Srbiji deluju dve islamske zajednice nakon 2007. godine, kada je deo islamskih verskih poglavara formirao Rijaset Islamske zajednice Srbije (IZS), čije je sedište u Beogradu.
Uz ovu, u Srbiji postoji i Islamska zajednica u Srbiji (IZuS), čije je sedište u Bosni i Hercegovini, a poglavar muftija u Novom Pazaru.
Inicijativu o podizanju škole hafiza u Novom Pazaru, koja će biti nazvana po prvom lideru Čečenije, Ahmadu Kadirovu, podržala je Islamska zajednica u Srbiji (IZuS).
Šta je Evropski muslimanski forum?
Iz Evropskog muslimanskog foruma koji predvodi Abdul-Vahed Nijazov nisu odgovorili na pitanja RSE o razlozima posete više zemalja Zapadnog Balkana.
Ovaj forum pokušava da okupi, prema informacijama koje se nalaze na sajtu ove organizacije “sve muslimane u Evropi i muslimanske lidere koji se zalažu za razvoj evropskih zemalja u saradnji sa rastućom muslimanskom zajednicom na kontinentu (evropskom)”.
Kao prvi cilj ove organizacije, navodi se nalaženje optimalnog modela integracija muslimanskih imigranata u evropsko društvo, a navodi se da je u planu otvaranje kancelarija ove organizacije u Londonu, Briselu, Barseloni, Moskvi i drugim gradovima.
Delegaciju Evropskog muslimanskog foruma koju je predvodio Abdul-Vahed Nijazov primio je 28. juna i potpredsednik Narodne skupštine akademik Muamer Zukorlić.
“Evropski muslimanski forum računa na saradnju sa Srbijom, a posebno su fascinirani zbog činjenice da se značajan broj muslimanskih predstavnika nalazi u parlamentu, odnosno da muslimani u Srbiji kroz razne političke organizacije i stranke imaju svoje predstavnike u Narodnoj skupštini”, rekao je tom prilikom Zukorlić.
Iz Zukorlićeve Stranke pravde i pomirenja su za RSE odbili da prokomentarišu inicijativu za otvaranje verske škole u čast Ahmada Kadirova.
Ko je Abdul-Vahed Nijazov?
RSE je izvestio 2012. godine kako je Abdul-Vahed Nijazov, koji je boravio u Novom Pazaru krajem juna, etnički Tatarin, usko povezan sa ruskim vlastima i predsednikom Vladimirom Putinom.
Abdul-Vahed Nijazov, trenutno je predsednik organizacije Evropski muslimanski forum, a čovek koji se u Ruskoj Federaciji smatra bliskim saradnikom predsednika Vladimir Putina i koji je bio poslanik Putinove partije.
Nijazov je izabran u Državnu dumu 1999. godine, kao član bloka Jedinstvo, koji se kasnije transformisao u Putinovu stranku Jedinstvena Rusija, a bio je član parlamenta do 2003. godine.
Pre nego što je radio pod pokroviteljstvom Evropskog muslimanskog foruma, Nijazov je bio na čelu Islamskog kulturnog centra sa sedištem u Moskvi – javnog odeljenja tela povezanog sa Kremljem, službenog saveta muftija u Rusiji (muftija – verski lider u Islamu).
Nijazov je bio i generalni direktor vebsajta “SalamWorld” – sada ugašene društvene mreže koja se reklamirala kao “Facebook za muslimane”.
Ramzan Kadirov i crna lista
U julu 2020. godine, američki Stejt department proširio je u sankcije lideru Čečenije, Ramzanu Kadirovu, zabranivši mu putovanje u Sjedinjene Države zbog optužbi za gruba kršenja ljudskih prava, uključujući mučenje opozicionih protivnika i predstavnika LGBT zajednice u Čečeniji.
Od februara 2011, ukazom tadašnjeg predsednika Rusije, Dmitrija Medvedeva, Kadirov je u čečenskom parlamentu izabran za predsednika Čečenije, s tim da mu je titula promenjena u čečenski lider. Podržao je rusku aneksiju ukrajinskog poluostrva Krim 2014.
Nakon preuzimanja funkcije Kadirov se upustio u eliminaciju terorističkih grupa u Čečeniji.
Iako se nakon ovih akcija situacija u ovoj zemlji na severu Kavkaza stabilizovala, mnoge grupe za zaštitu ljudskih prava počele su da ga optužuju za ozbiljna kršenja humanitarnih i ljudskih prava, jer započeo sa progonom Čečena pripadnika LGBT populacije i političkih neistomišljenika.
Organizacije za zaštitu prava kažu da Kadirov, koji vlada nestabilnim regionom od 2007. godine, koristi represivne mere i stvorio je klimu nekažnjivosti za snage bezbednosti u regionu.
Kadirov se smatra odgovornim za nasilje i zastrašivanje političkih protivnika od strane čečenskih vlasti, uključujući otmice, prisilne nestanke, mučenje i vansudska ubistva.
Između ostalog, Kadirov se i prema novinarima ophodi na sličan način, tako je 21. aprila 2020. godine, pretio šefu RSE službe Severnog Kavkza Aslanu Doukaevu (Aslan Doukaev), kojeg je u video snimku psovao i kojem je pretio da će ga “kazniti u punoj meri”.
Služba Severnog Kavkaza RSE jedna je od retkih nezavisnih medija koja izveštava u ruskoj pretežno muslimanskoj Čečeniji i drugim regionima Severnog Kavkaza.
Američki državni sekretar Majk Pompeo rekao je pojašnjavajući dodatne sankcije protiv Kadirova, 20. jula 2020. godine, da je zabrinut da Ramzan Kadirov, čečenski lider i bliski saveznik ruskog predsednika Vladimira Putina, koristi novo izbijanje korona virusa kao izgovor za dalja kršenja ljudskih prava u regionu, saopšteno je tada iz Stejt departmenta, a preneo Rojters.
“Odeljenje ima opsežne verodostojne informacije da je Kadirov odgovoran za brojna gruba kršenja ljudskih prava nastalih više od decenije, uključujući mučenje i vansudska ubistva”, rekao je Pompeo.
Kadirov se, nakon što je objavljeno da su mu Sjedinjene Države uvele sankcije, na svom kanalu na društvenoj mreži Telegram odgovorio fotografijom na kojoj se smeši držeći mitraljez.
“Pompeo, prihvatamo borbu. Ovo će postati zanimljivo”, rekao je.
Akcija Vašingtona takođe zabranjuje Kadirovljevom supružniku i ćerkama da putuju u Sjedinjene Države.
Ko je Ahmad Kadirov, prvi čečenski lider?
Ahmad Kadirov, otac aktuelnog lidera Razmana Kadirova, bio je muftija otcepljene Čečenske Republike Ikerije.
Kadirov stariji se tokom prvog čečenskog rata borio protiv Rusije i za nezavisnost ove oblasti.
U drugom čečenskom ratu promenio je stranu, i stao na stranu ruskih vlasti, da bi oktobra 2003. bio proglašen za prvog predsednika Republike Čečenije, u sklopu Ruske federacije.
Ahmad Kadirov ubijen je u napadu čečenskih islamista u Groznom, iduće godine.
Posthumno je proglašen za Heroja Ruske Federacije – najviše priznanje Rusije – ukazom Vladimira Putina.
Kampanja Čečenije na Zapadnom Balkanu
Delegacija Evropskog muslimanskog foruma, koju je predvodio Abdul-Vahed Nijazov, krajem juna i početkom jula posetila je osim Novog Pazara u Srbiji i Skoplje, glavni grad Severne Makedonije, a kako je RSE ranije pisao u Bileći, u bosanskohercekovačkom entitetu Repubika Srpska, za 22. jul planiran je “Čečenija Fest”.
Kako je prenela čečenska radio-televizija, u Skoplju je početkom jula Nijazov takođe, u sklopu obeležavanja 70. godišnjice prvog čečenskog lidera Ahmeda Kadirova, dogovorio sa vlastima u opštini Tetovo podizanje spomenika prijateljstva naroda Balkana i Kavkaza.
Isti izvori su naveli da će jedan od gradskih parkova u Skoplju poneti naziv “Park prijateljstva nazvan po Ahmedu Kadirovu”.