Imate 45 do 50 godina i već danas se pitate hoćete li izdržati da radite do 65. godine. Prevremeno penzionisanje nekako je tema koja vas u posledenje vreme sve više interesuje? Uslovi su vrlo jasni, a i statistika. Zna se i tačno koliko prevremena penzija umanjuje primanja, kako do nje, a činjenica je i svake godine raste broj onih koji se odlučuju za prevremeno penzionisanje.
Najčešći razlog odlaska u prevremenu penziju je narušeno zdravlje, ali i činjenica da građani jednostavno nemaju snage da rade do 65. godine života. Mnogi tvrde da su istrošeni i mnogo pre nego što steknu starosni uslov za penzionisanje, a prema podacima s kraja prošle godine u Srbiji je u prevremenu penziju otišlo tačno 63.868 građana.
U PIO fondu kažu za “Blic Biznis” da pravo na prevremenu starosnu penziju po Zakonu o PIO postoji od 2015. godine kao i da se broj korisnika kontinuirano povećava. Polovinom ove godine bilo ih je oko 70.000, a ukupan broj iz godine u godinu raste.
Broj korisnika prevremene starosne penzije
Decembar 2018. – 38.652 korisnika
Decembar 2019. – 47.785 korisnika
Decembar 2020. – 54.230 korisnika
Decembar 2021. – 62.353 korisnika
Decembar 2022. – 63.868 korisnika
*Napomena: Podaci pokazuju ukupan broj korisnika prevremene starosne penzije na kraju decembra svake godine
Prevremeno penzionisanje: Troškovi i umanjenje
Danas muškarci u Srbiji mogu da se penzionišu odnosno da idu u redovnu starosnu penziju mogu sa 65. godina, a toliko će biti potrebno i ženama od 2032. godine.
Starosna granica za penzionisanje za žene pomera se iz godine u godinu. Od januara one mogu da idu u starosnu penziju sa 63 godine i šest meseca života, umesto 63 godine i četiri meseca, koliko je bilo potrebno da imaju za penzionisanje u 2022. godini.
Ipak, ako osigurano lice ne ispunjava uslove za regularno penzionisanje, bilo po pitanju godina staža ili starosti, opcija koja mu preostaje je upravo odlazak u prevremenu penziju. Takođe, to je opcija i za one koji jednostavno žele da se prevremeno penzionišu iz “svojih” razloga.
Ono što je neophodno istaći kada se govori o prevremenoj penziji, je da ona košta tj. da se sa prevremenim penzionisanjem umanjuju primanja. Praktično, za svaki mesec pre navršenih 65 ili 63,5 godine, penzija se trajno umanjuje za 0,34 odsto i najviše se može umanjiti do 20,4 odsto.
Dakle, u slučaju da vas čeka starosna penzija sa punim radnim stažom od 37.800 dinara, ako se odlučite za prevremenu imaćete primanja manja za oko 7.400 dinara (u slučaju da ste se odlučili za najraniji mogući odlazak u penziju).
Ako bi vam starosna penzija, sa punim radnim stažom, bila 30.000 dinara, a odlučite da se prevremeno penzionišete tri godine ranije, to znači da bi vam mesečni ček bio manji za oko 3.700 dinara, odnosno da bi iznosio 26.300 dinara.
Prevremeno penzionisanje: Uslovi i ostvarivanje prava
Granica i uslovi za odlazak u prevremenu penziju pomerili su se ove godine i za žene i za muškarce.
Ove godine muškarci u prevremenu penziju mogu da idu sa 40 godina radnog staža i najmanje 60 godina života, dok žene u penziju mogu da idu sa 59 godina i 6 meseci.
Pravo na prevremenu starosnu penziju ostvaruje se podnošenjem zahteva Republičkom fondu za penzijsko i invalidsko osiguranje, posle prestanka osiguranja, osim za osiguranike koji obavljaju delatnost u skladu sa zakonom kojim se uređuje rad privatnih preduzetnika koji pravo na prevremenu starosnu penziju mogu ostvariti ispunjenjem uslova za sticanje prava na prevremenu starosnu penziju.
Ono što je za sam kraj važno istaći je da se korisnik prevremene penzije može zaposliti, i da kada prestane da se bavi datim poslom ili delatnošću, on ima pravo na ponovno određivanje visine penzije pod uslovom da je bio osiguran najmanje godinu dana.
Mnogo je pitanja budućih i dašnjih penzionera, a u nastavku možete da pogledate vodič o penzionerima i odgovore na sva moguća pitanja.
blic.rs